کارشناس رسمی دادگستری و کارشناس رسمی قوه قضائیه هر دو نقشی کلیدی در سیستم قضایی و حقوقی کشور دارند؛ اما حوزه فعالیت و مرجع صدور پروانه آن‌ها متفاوت است. کارشناس رسمی دادگستری، پروانه خود را از کانون کارشناسان ‌رسمی ‌دادگستری دریافت می‌کند و در پرونده‌های حقوقی، کیفری و ثبتی به ارائه نظر تخصصی می‌پردازد. درحالی‌که کارشناس رسمی قوه قضائیه از مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضائیه پروانه می‌گیرد و تمرکز اصلی او بر پرونده‌های خانواده و مسائل اجتماعی است.

کانون کارشناسان دادگستری به‌عنوان اولین نهاد، از سال 1358 اقدام به گزینش کارشناس رسمی دادگستری کرد؛ در مقابل آزمون قوه قضائیه نیز از سال 1380 برگزار می‌شود. بااین‌حال پروانه صادر شده برای افراد مشابه است و داوطبان آن را با نام پروانه کارشناسی رسمی دادگستری اخذ می‌کنند.

دیگر تفاوت کارشناس رسمی دادگستری و قوه قضائیه شامل شرایط استخدام کارشناس و فرایند پذیرش آن‌ها می‌باشد. کارشناس رسمی دادگستری برای ورود به این حرفه باید شرایط سنی و تحصیلی مشخصی داشته باشد و آزمون تخصصی کانون را پشت سر بگذارد. اما کارشناس رسمی قوه قضائیه مراحل مشابهی دارد که در شرایط جزئی متفاوت است. باتکیه‌بر این تفاوت‌ها داوطلبان می‌توانند انتخاب مناسبی داشته باشند و مسیر حرفه‌ای خود را با آگاهی کامل شروع کنند.